Bu gün bilgisayarla müzik yapmanın iki ana yolu ve binlerce programı vardır.
Birinci yöntem MIDI*dir. Notalar sayılara dönüştürülür. Bilgisayar ortamında işlenir ve ses üreten bir birime yollanır. Bu birim Ses kartı (Bigisayar içinde), Synthisizer(Dışarıda) olabilir. Birim ne olursa olsun MIDI uyumlu olmak zorundadır.
Diğer yöntem SAMPLING yani Örnekleme*dir. Sistem aynı bildiğimiz teypler gibi çalışır. Bir ses örneği kaydedilir ve geriye çalınır. Pilli bir teybiniz varsa, Pil zayıflamaya başladığında çalma hızının düştüğünü ve çalınan müziğin boğuklaşmaya başladığını görmüşsünüzdür. Aynı şekilde çalma hızı yükseldiğinde müzik tizleşmeye başlar. Sampling yöntemide prensipte buna benzer. Bir enstrumanın bir notası kaydedilir, farklı hızlarda çalınarak diğer notalar "Yeniden" yaratılır. Bu Synthisizer*larda olduğu gibi taklit değil, orjinal sesin tekrar üretilmesi olduğu için daha gerçekçi bir müzik yöntemidir. Kabaca bir örnekle şarkının belli yerlerini/sesleri küçük parçalar halinde kaydeder, sonra bunları sırayla tekrar çalarak Müziği yeniden oluşturursunuz.
Yalnızca enstrumanların bir notasını kaydeder, farklı zaman aralıklarıyla çalıp bir enstrumanın tüm notalarını yeniden oluşturabileceğinizi keşfedersiniz ve farklı enstrumanlar kaydettikten sonra kendi müziğinizi yazarsınız!
Kısaca ses sentezleme metodlarını ve synthsizer ları Sampler lardan ayıran özellik sampler ların kaydedilmiş ses üzerinde çalışması onları geri dinletmesi – üzerinde değişiklik yapılmasına olanak tanımasıdır.
Samplerlarda ses birçok kaynaktan kaydedilebilir ve synthsizera gerek olmadan geri çalabilir.
SAMPLING TARİHİ :
Çalışmanın kahramanı Luigi RUSSOLO
1913´te yayınladığı “Gürültü Sanatı” yazısında, Luigi Russolo “Şu anki müzik enstrümanlarının kısıtlı ses çeşitliliği modern insanın ses açlığını tatmin etmemektedir.” diyerek herkesi, suyun, borular içindeki hava ve gazların, gürültü patırtının, dalgaların, testerelerin, pistonların, mekanik düzenlerin, uçuşan perdelerin sesini dinlemeye çağırmış ve yeni ses dünyalarını keşfetmeye davet etmiştir. Önerdiği ses dünyasında doğa sesleri, insan konuşmaları, kalabalık şehirlerin “ambient” sesleri vardır. Luigi Russolo gürültüyü altı kategoriye ayırdı;
Homurtu, kükreme, patlama, çarpışma, sıçrama, gümbürtü sesleri
Islık, hışırtı, horuldama sesleri
Fısıltı, mırıldanma, gürleme sesleri
Çığlık, gıcırtı, vızıltı, çıtırtı, kazıma sesleri
Metal, ahşap, deri, taş gibi malzemeler üstüne vurmayla çıkan seslerİnsan ve hayvan sesleri: Bağırma, çığlık, inleme, uluma, gülme, hırıltı, hıçkırık sesleri
Luigi Russolo´nun elektronik aletlerin olmadığı bir dönemde gürültüyü bu kadar iyi bir şekilde analiz etmesi ve sınıflandırması oldukça şaşırtıcı bir duyarlılığa işaret etmektedir.
Luigi Russolo 1913´te ilk Intonorumori´sini yaptığında elektrik ve elektronik teknolojisi yeterince gelişmemişti. Bu yüzden yarattığı bu enstrümanda tamamen akustik ve mekanik yöntemler kullanarak ses üretmeyi denedi ve çalışmalarına HurdyGurdy olarak bilinen eski bir enstrümanın çalışma prensibinden esinlenerek başladı. Kemanı andıran bir enstrüman olan HurdyGurdy´de, keman yayının yerini elle çevrilen bir çark almıştır. Çark dönerken reçineli kenarı enstrümanın tellerine değer. Farklı notalar, kemanda olduğu gibi tellerin uzunluğunun parmaklarla değil küçük bir klavye yardımıyla mekanik olarak değiştirilmesiyle elde edilir. Luigi Russolo´nun Intonorumori´si ise canlı renklerde boyanmış büyükçe bir kutunun içinde yatay durumda gerilmiş bir tel ve kutunun, seyirciye dönük yüzüne tutturulmuş, eski gramofonlardaki gibi sesi akustik olarak yükseltmeye yarayan büyük bir koniden oluşur. Müzisyen çarkı döndüren kolu çevirirken, bir kaldıraç yardımıyla da kutunun içindeki telin gerginliğini ve tel üstünde gezinen hareketli bir köprü yardımıyla da telin titreşen uzunluğunu değiştirerek çeşitli tonlar ve notalar elde edebilmektedir. Bu iki yardımcı aleti kullanan müzisyen yarım notadan daha küçük ses aralıklarında ses üretebilmektedir. Telin bir ucu kutunun içindeki diyaframa, diğer ucu da kutunun dışındaki büyük koniye tutturulmuştur. Luigi Russolo, titreşen tel için çelik, bağırsak gibi, diyafram yapımında değişik kimyasal birleşimler, telin çarka sürten kısmında reçine ve küçük metal dişler gibi değişik malzemeler kullanarak, oluşan ses üstünde birçok denemeler yaptı. Luigi Russolo, geliştirdiği değişik yapım yöntemleri ve kullandığı malzemelerle birbirlerinden farklı türde gürültü üreten 10 kadar değişik Intonorumori üretti:
Çekiç sesi üreten Intonorumori´de ise kutunun içinde titreşim teline vuran asılı duran bir ağırlık ve diyaframın gerginliğini değiştirmeye yarayan düzenekler bulunur
SAMPLING ve TERİMLER
Tabiat analog bir ortamdır ve içinde üretilen ses (ler) de analog bir forma sahiptir. Yani bu sesin genliği ve frekansı sürekli değişir. Şimdi bu sesi tekrardan üretebilmek için önce elektrik enerjisine çevirmek gerekir ki üzerinde çalışma imkanımız olsun. Yani bu sesi bir yere kayıt edelim. Bu sesi elektriki enerjiye de mikrofon vasıtası ile çeviririz. Mikrofonun diyaframı sesin şiddeti ile titreşir ve çıkışından da bu sesi temsil eden bir elektrik enerjisi üretir. Bu enerjiye de biz ses sinyali diyoruz. Şimdi, bu sinyal yine genliği ve frekansı sürekli değişen bir analog sinyal. Diğer bir deyimle bu sinyalin voltaj değeri (genlik) ve frekansı (bir saniye içindeki tekrarlama miktarı) sürekli değişir.
Dijital, analogda olduğu gibi genliği ve frekansı sürekli değişen bir ortam değildir. Yani sinyalin voltaj değeri ve frekansı değişir diye bir şey söz konusu değil. Zira bu sinyali dijital ortamda temsil edebilmek için kullanabileceğimiz sadece iki referans noktası vardır. 0 ve 1. Bu referans noktalarının her bir kullanımına da biz Bit (parçacık) diyoruz.
Dolayısı ile analog sinyal dijital formda sıfır ve bir*lerden oluşan bir bit bloğu ile temsil edilir. Bu bloğun içindeki bit miktarına Bit Rate denir (bit oranı). Yani bir blokta iki bit varsa bit rate 2 bit, dört bit varsa bit rate 4 bit, sekiz bit varsa bit rate 8 bit olur.
Analog*dan Dijitale çevirme işlemine Quantisation denir. Burada sinyalin genliği (voltaj değeri) bit rate ile temsil edilir.
Bu temsil esnasında bit rate*in yoğunluk miktarına bağlı olarak oluşan hataya da Quantisation Error denir. Yani Sinyalin genliğinin temsilindeki küçük farklılıklar.
Bu genlik temsilindeki farklılıkları yuvarlak bir değere bağlamak için sinyalin içine kasıtlı olarak çok alt seviyede bir gürültü sinyali katılır. Bu işleme de Dithering denir.
Analog*dan dijitale çevirme işlevi bir çevirimci, konverter vasıtası ile gerçekleştirilir, yani analog/dijital konverter ADC.
Bu çevirim işlemi sırasında analog sinyal belirli zaman birimi içinde örneklenir (dilimlere bölünür) ve bu örneklemeye Sampling denir.
Bu örneklemenin yapıldığı hıza da Sampling Rate denir. Nyquist teoremine göre sampling rate, örneklenecek sinyalin ulaştığı en yüksek frekansdan en az iki kat daha fazla olmak zorundadır. Ses frekans bandının 20Hz ile 20Khz olduğunu göz önünde bulundurursan sampling rate de minimum 40KHz olmalı.
Alıntıdır !
Cuma Kas. 12, 2010 6:14 pm tarafından mcfuzzy35
Konu: Sample Nedir ? 
